ZROZUMIEĆ ADHD

KILKA SPOSOBÓW JAK UDOSKONALIĆ WZAJEMNE RELACJE RODZICÓW Z DZIEĆMI z ADHD

 źródło: https://www.doz.pl/czytelnia/a714-ADHD_8211_Swiat_to_za_malo

Dzieci z zaburzeniem ADHD są często wielkim utrapieniem dla rodziców. Mają problemy, kiedy się do nich zwracamy. Zauważalne są też kłopoty w relacjach społecznych. Zwykle są w stanie ciągłej aktywności.

Wychowywanie dzieci z ADHD jest szczególnym wyzwaniem dla rodziców. Znany psycholog dziecięcy i ojciec dziecka z ADHD - Robert Myers, w ciągu 25 lat pracy odkrył, że warto zmienić sposób myślenia o wychowaniu takich dzieci.

Oto 5 rzeczy, które rodzic powinien stosować aby uczynić swe rodzicielstwo łatwiejszym i bardziej skutecznym:

1. Utwórz i zamieść w widocznym miejscu Dzienny Harmonogram w swoim domu

Ustaw określone godziny na przebudzenie, jedzenie, zabawę, odrabianie lekcji, wykonywanie obowiązków domowych, korzystanie z komputera i chodzenie spać.

 Napisz harmonogram na tablicy lub kartce papieru i powieś go tam, gdzie zobaczy Twoje dziecko. Lodówka jest często dobrym miejscem do powieszenia.

Jeśli Twoje dziecko nie potrafi jeszcze czytać, użyj rysunków lub symboli, aby pokazać działania każdego dnia.

Wyjaśnij wcześniej wszelkie zmiany rutynowe. Upewnij się, że twoje dziecko rozumie te zmiany.

2. Utwórz i zamieść w widocznym miejscu Domowy Regulamin

Stwórz dla rodziny reguły postępowania proste, jasne i niezawiłe. Ważne, aby wyjaśnić, co się stanie w sytuacji gdy będą przestrzegane, a co kiedy zostaną naruszone.

Sporządź Listę zasad i konsekwencji ich nieprzestrzegania. Konsekwencje łamania zasad powinny być fair, bezpośrednie i spójne.

Zawieś tę Listę obok Dziennego Harmonogramu.

3. Bądź pozytywnie nastawiony i nagradzaj dobre zachowanie

Zrozum, że dzieci z ADHD spędzają większość dnia na mówieniu, co robią źle. Z czasem może to być demoralizujące. Dlatego często chwal ich dobre zachowanie. Może to być tak proste, jak poklepanie po plecach, uśmiech lub pochwała „dobra robota, dzięki!”

Regularnie nagradzaj dziecko za dobre zachowanie, nawet drobne rzeczy, takie jak ubieranie się i ciche zamykanie drzwi.

4. Mów swojemu dziecku czego oczekujesz bardziej niż to czego nie oczekujesz . Innymi słowy, bądź pozytywny w swoich słowach, kiedy tylko możesz.

Upewnij się, że Twoje uwagi i polecenia są zrozumiane

Skup uwagę swojego dziecka na sobie.

Spójrz bezpośrednio w jego oczy. Następnie powiedz swojemu dziecku wyraźnym, spokojnym głosem dokładnie to, czego chcesz. Poproś dziecko, aby powtórzyło Ci te polecenia.

Zazwyczaj lepiej jest, aby polecenia były proste i krótkie. W przypadku trudnych zadań podaj tylko jedno lub dwa polecenia naraz. Następnie pochwal swoje dziecko, gdy wykona każdy etap zadania.

5. Bądź konsekwentny

Obiecuj tylko, co jesteś w stanie dać.

Rób to, co mówisz, że zamierzasz zrobić.

Wielokrotne powtarzanie poleceń i próśb nie działa korzystnie.

Gdy dziecko łamie zasady, ostrzegaj tylko raz i zrób to cichym głosem. Jeśli dziecko zignoruje ostrzeżenie, postępuj zgodnie z ustalonym postanowieniem.

Mówiąc prościej, wychowywanie dziecka, u którego zdiagnozowano zespół nadpobudliwości psychoruchowej nie jest łatwe. Dzieci z ADHD wymagają szczególnej uwagi, ponieważ są wyjątkowe – zachowują się inaczej niż ich rówieśnicy. Skany mózgu pokazują, że mózgi dzieci z ADHD wyglądają znacznie inaczej podczas wykonywania niektórych funkcji, niż mózg ich rówieśników neurotypowych.

W rzeczywistości badania wykazały, że grubość ich kory mózgowej rośnie z opóźnieniem trzyletnim w stosunku do ich rówieśników.

 Co to oznacza dla dzieci z ADHD?

Myślą i zachowują się na tym samym poziomie, co dzieci trzy lata młodsze - ale oczekuje się, że będą reagować na sytuacje w sposób odpowiedni dla swojego wieku. Dzieci z ADHD są często karane i mówi się im : „zachowuj się jak inni w twoim wieku” - ale często nie jest to możliwe.

Wzajemny układ ADHD / Niepokój

Wiele dzieci z ADHD cierpi również na objawy skrajnego lęku. Kiedy osoba doświadcza silnego niepokoju, to zauważymy u niej jedną z trzech reakcji:

- nie będzie w stanie podjąć działania;

- będzie próbowała uniknąć sytuacji, wycofując się lub opuszczając miejsce zagrożenia;

- będzie działać we wściekłości, aby się uchronić.

Dzieci z ADHD mają również niską tolerancję na frustrację. W obliczu trudnego zadania lub konfliktu mogą szybko się zdenerwować i zadziałać agresywnie. Rodzice mogą naturalnie postrzegać to jako akt buntu i zareagować na incydent z dodatkową negatywną konsekwencją, ale najprawdopodobniej spotęguje to negatywną reakcję dziecka.

W przypadku dzieci z ciężkimi objawami ADHD mogą być potrzebne leki. Dla innych terapia lub specjalny program edukacyjny mający na celu zaradzenie podstawowej niewydolności może być właściwy.

Oto kilka dodatkowych wskazówek dotyczących rodzicielstwa, które mogą pomóc:

1. Pamiętaj o poziomie rozwoju swojego dziecka.

Pamiętaj, że twój 7-latek z ADHD może rozwojowo mieć 4 lata. Twoje oczekiwania muszą być dostosowane do wieku rozwojowego dziecka, a nie jego wieku kalendarzowego. Na przykład, dla 9-letniego dziecka z ADHD, powinieneś przypisać obowiązki odpowiednie dla 6 lub 7-latka. 13-latek z umiejętnościami społecznymi 10-latka skorzystałby z treningu dostosowanym do jego umiejętności społecznych.

2. Dozuj przerwy w pracy umiejętnie.

W przypadku dzieci z ADHD przerwy w pracy powinny być wykorzystywane efektywnie w poważnych sytuacjach (szkód materialnych lub agresji wobec osób) i powinny być krótkie. Moja ogólna zasada jest taka, że czas przerw dla dziecka z ADHD powinien być minutowo równy różnicy wieku dziecka pomniejszonego o trzy lata. Innymi słowy, czas przerwy dla dziecka w wieku 7 lat wynosiłby 4 minuty.

3. Wybierz swoje oddziaływania.

Czasami lepiej jest zignorować niepożądane zachowanie i zwrócić uwagę na odpowiednie zachowanie, niż walczyć o każde niewłaściwe postępowanie. Zachowanie jest często nagradzane przez uwagę, niezależnie od tego, czy uwaga jest pozytywna czy negatywna. W przypadku dzieci z ADHD badania wykazały, że ignorowanie zachowania usuwa napięcia i prowadzi do zmniejszenia niewłaściwego zachowania. Z drugiej strony, zwracanie uwagi na odpowiednie zachowanie spowoduje jego korzystny wzrost. Ważne jest nauczenie dziecka bardziej odpowiednich alternatywnych zachowań, takich jak „Proszę, użyj słów, aby powiedzieć mi, czego chcesz, zamiast krzyczeć”, abym wiedziała, czego oczekujesz i co zostanie nagrodzone.

4. Pochwała i nagroda.

Najlepiej u tych dzieci sprawdza się chwalenie lub nagradzanie za odpowiednie zachowanie. Możesz przygotować tabelę i przyznać swojemu dziecku radosną buźkę lub gwiazdkę w kwadracie za każdym razem, gdy zrobi coś pozytywnego. Po wypełnieniu 30 pól może otrzymać prostą nagrodę. Od tego czasu okazjonalne pochwały będą podtrzymywać nowo wyuczone zachowanie. Starsze dzieci i nastolatki skorzystają z pochwały, a w razie potrzeby mogą zdobyć nowe przywileje. W bardziej skomplikowanych sytuacjach można ustawić ekonomię żetonów lub punktów. Chodzi tu o to, że za odpowiednie zachowanie dziecko zdobywa punkty, a niewłaściwe postępowanie powoduje utratę punktów. Ustalona wcześniej ilość punktów służy do „kupowania” przywilejów, takich jak czas oglądania telewizji lub gier wideo, możliwość wyjścia na dłużej w weekendy itp.

5. Znaczenie kilku chwil. 

Badania dowiodły,  że spędzanie kilku chwil dziennie (15 do 20 minut) na zabawie z dzieckiem (bez względu na to, jak zły był ten dzień) może czynić cuda w zmienianiu zachowań. Praktykuj „łapanie dziecka na dobrych uczynkach”. Powiedz mu, że go kochasz, uściśnij je lub poklep po plecach. Chwal każdą umiejętność. Pochwal za „ruch we właściwym kierunku”, mimo że linia mety jeszcze nie została osiągnięta. Ostatecznie, wychowywanie dziecka o specjalnych potrzebach wymaga cierpliwości i wytrwałości.

6. Obserwuj swoje dziecko na tle jego przyjaciół.

Dzieciom z ADHD trudno jest nauczyć się umiejętności społecznych i zasad. Dobrze jest wybrać towarzyszy zabaw dla swojego dziecka o podobnych umiejętnościach językowych i fizycznych. Na początku zaproś tylko jednego lub dwóch przyjaciół. Nadzoruj je uważnie podczas zabawy, spotkania. W żadnym wypadku nie zezwalaj na uderzanie, pchanie i krzyczenie w domu lub na podwórku. Z tego powodu szczególnie ważne jest  nadzorowanie dziecka podczas zabawy z rówieśnikami. Często nagradzaj dobre zachowanie.

7. Dopilnuj przygotowania się dziecka do szkoły poprzedniego wieczoru.

Poranki szkolne mogą być trudne dla dzieci z ADHD. Przygotuj je poprzedniego wieczoru - rozłóż jego szkolne ubrania i przygotuj z nim torbę z książkami. Daj dziecku rano wystarczająco dużo czasu, aby mogło się ubrać i zjeść dobre śniadanie. Jeśli twoje dziecko jest szczególnie powolne rano, ważne jest, aby miało wystarczająco dużo czasu na ubranie się i jedzenie.

8. Ustal procedurę wykonywania szkolnych prac domowych.

Wybierz stałe miejsce do odrabiania lekcji. To miejsce powinno być z dala od zakłóceń, takich jak inne osoby, telewizja i gry wideo. Podziel czas pracy domowej na małe części i rób przerwy. Na przykład daj swojemu dziecku  przekąskę po szkole, a następnie pozwól mu się bawić przez kilka minut. Następnie zacznij  pracę domową. Zatrzymuj się często na krótkie „fajne przerwy”, które pozwalają dziecku robić coś przyjemnego. Stwórz swojemu dziecku dużą zachętę, ale pozwól mu odrabiać szkolne zadania samodzielnie.

9. Skoncentruj się na wysiłku i spójności, a nie ocenach.

Nagradzaj swoje dziecko, gdy stara się zakończyć szkolną pracę domową, a nie tylko za        uzyskane w szkole dobre oceny. Celem nagradzania powinno być to , aby dziecko było konsekwentne i wytrwałe w nauce. Oczywiście rodzic może dać dodatkowe nagrody za lepsze oceny.

10. Upewnij się, że Twoje dziecko jest nadzorowane.

Z uwagi na to, że dzieci z ADHD są impulsywne, potrzebują większego nadzoru dorosłych niż inne dzieci w ich wieku. Upewnij się, że twoje dziecko jest pod opieką dorosłych przez cały dzień.

Wypróbujcie muzykoterapię:

Na podstawie Artykułu Roberta Myers, Doktora Psychologii

Tłumaczenie Janusz Wieczorek